Bonifacio jpeg

TAKAS SA HUNYO

Himpapawid
Philippine Airlines
12 Hunyo 1992

Isang asul na travelling bag, tatlong t-shirt na puti, limang may kolar, dalawang pantalon maong, apat na Warren brief, pang-ginaw na may tatak na Planet Hollywood, tutbras at tutpeys, dagdag pa rito ang tig-sampung Lomotil at Biogesic, isang katamtamang bote ng Omega Painkiller, pulang dyornal na may limangdaang pahina, isang dekada ng mga nalikhang tula, isang libro ni Lualhati Bautista- Dalawang Dekada ng Maiikling Kwento, Rashomon at iba pang kwento ni Ryonosuke Akutagawa, kaset teyp ni Joey Ayala,Tracy Chapman at Gary Granada. Makapal na Japanese Dictionary . Isang kopya ng family picture na inipit sa pulang dyornal. Pinakamahalagang hindi ko dapat malimutan ay ang mga importanteng dokumento—Pasaporte, Seaman’s Book, Yellow Card, SOLAS, iba pang sertipiko sa pagsasanay.

Nag-LRT lang ako, sa may 5th Avenue station, kasagsagan ng mga pasahero. Maganda ang sikat ng araw, mabilis din ang naging takbo kasimbilis nang pagwagayway ng mga bandila na sumasayaw sa hangin sa gawing sakop ng Luneta Park. Ewan, kung para bang nagsesenti lang, tipong ayaw makakita ng mga mukhang nalulungkot , na ayaw lang umayon sa kalakaran baluktot, ni isa sa angkan, ni isang kaibigan ay hindi na inabala.

“Wow hebi ang tindi ng drama. Independence Day, tatakasan ang bayang-sawi, magpapaalila sa mga kapitalista’t dayuhan?!”

“Akala ko ba’y mahal mo ang iyong bayan?”

“Tatakasan mong kilusan dahil batbat ng kaguluhan?”

Mga boses na sumasalit ang sumbat, uyam at habag. Tinig na pumipiglas sa impit na kaloob-looban.

Sa Baclaran station ako inihatid nang tulirong isip. Makupad na inihakbang ang mga paang pababa ng hagdan. Kawalang libog akong sumakay ng taxi.

“NAIA!” hudyat sa drayber.

Tatlumpung libong piye na ang taas namin sa alapaap, anunsyo ng piloto. Nakarehistro pa sa isip ang eksena kanina sa airport.

Inilipad ng hangin, mabigat
na damdamin
habang ginugunita, huwad
na kasarinlan:

pinay, humalik sa papaalis
na sakang
luha sa kinse-anyos
na dalagita’y nangilid
tutungo sa bayang
lapad ang sisikatan.

pamilya’y tumunganga sa anak
na paalila
kinodakan ang malungkot na mata
hindi alam kung saan pupunta.

asawa’y iiwan, nakatanaw
sa kawalan.
magsing-irog, walang katapusang
pagpapaalaman.

matanda’y pinamaypay ang visa
niyang tangan.

nilaro ng ulap
kahirapang iniwan.

Sa bansang pupuntahan, naghihintay ang barkong sasampahan ko…ang barkong M.V Clipperventure-L.

Kahit paano ang gawin. “Naghuhumiyaw ang katotohanan na ang bansang pupuntahan mo…ang makapangyarihang bansa na kinondena sa mahabang panahon…ang Amerika!”

*unang nalathala ang tulang TAKAS SA HUNYO sa Philippine Seamen Assistance Program (PSAP) sa The Netherlands at ANI Journal ng Cultural Center of the Philippines (CCP)

Felipe ‘Apo Ipe’ Salvador
May 26, 1870- Abril 15, 1912

‘Sandaang taon na ngayon
ng aking pagkabitay.
‘Sandaang taon na ngayon
ng aking kamatayan.
Kamatayan sa utos ng
Estados Unidos.

Kami na lumaban sa mga
kolonyalistang Espanyol.
Kami na lumaban kahit na
sumuko na ang pangkating Aguinaldo.
Kami na lumaban kahit na nalinlang
ang pangkatin ni Sakay.

Panatiko’t bandido ang sa amin ay sakdal.
Sa Bundok Arayat ang lakas na
sinibulan.
Santa Iglesia ang samahang nagpatibay.

Kasalanan sa Santa Iglesia ang mainggit
at managhili.
Isa sa mga aral na mapagkandili.
Kahit man lang ngayon ‘sandaang taon
ng aking kamatayan
bayaang magtanong, bayaang magdamdam.
Bakit sa aking bayang sinilangan
bayani’t rebulto’y pinagdiriwang
mamahaling bulaklak ang handog,
sa musikong banda’y masigabo ang tugtog?
Ipinagyabang na unang demokratikong halalan
sa Asya’y ginanap sa aming bayan?
Buntal na sombrero’y may pestibal?
Mahabang prusisyong antigo tuwing Viernes Santo
matiyagang sinusunda’t binibilang?
Espesyal na longganisa’t pandesal
ay ipinangtatakam?

Tanawin ang bundok na Sinukuan
ngayong araw, sa ulap ay nalalambungan.
Tungkil sa gitna ng tuktok ay hindi matanaw.
Gunita ng pakikibaka ay tila pumanaw.
Tahimik na tahimik sa aking bayan
ang tanging maririnig ay mga takam
mula sa Jollibee at McDonald na kainan.
Kasaysayan ay hindi lubusang nalasahan
Tila ba isinuka sa limot
‘sandaang taon na aking
KAMATAYAN.

Emanzky88
15 Abril 2012

© 2012 Kwentulang Marino

Doble Insulto
kay Hen. Gregorio del Pilar

Akala siguro
palitan man o pinturahan
Hamilton
ay pangalang hindi mawaglit.
Inukit sa lumutang na lapida ng dahas. Buhusan
ng tubig alat ay walang makabubura sa
bunton galit ng Vietnam. Sa kanyang
kasuklam-suklam na giyera.

Akala siguro
sa retoke ay maikubli. Halos kalahating siglo
tanda ng barko. Daungan ay junkshop
doo’y idestino. Mangilong bakal
ay huwag sa aming ikalakal. Sukli ay
kinalawang na dangal.

Akala siguro
matutuwa ang mga ginagong Filipino. May pantapat
na daw sa sopistikadong Tsino. Mayabang na
umakyat ang bagong pangulo. Ibinando ang
bagong barko na segundamano.

Akala siguro
nitong mga hinduropot. Baliw na
ang bayan sa istoryang Koreano. Lagi na lang ba
nababagok ang ulo?

Malinaw pa sa makintab mong noo
Malinaw pa sa Dagat Pasipiko
Malinaw pa sa usig ni Diokno

Tropang Amerikano
pumaslang, nagnakaw
bumaboy sa bangkay
nang magiting na
batang heneral!

Emanzky88
24 Agosto 2011

© 2011 Kwentulang Marino
imahe mula sa google


Ang Hindi Matapustapos na Kuwento ni Carlos
(Kay Darby)

“Filipinos fight for US citizenship
in Afghanistan…”
– Interaksyon.com

Tinakasan ang bayan
hindi binabalungan ng pag-asa.
Pumila ang mga namimintig na binti para
sa isang mahabaang digma.
Maamong tumalima sa dikta ng
mapanakop na amo.
Handang galugarin ang nakausling
kanlungan ng mga banal na mandirigma.
Yakapin ang nanunuot na lamig ng
kalungkutan.
Mapagpaubayang iumang sa
pangil ng dilim.
Taus-pusong singhutin ang
pulbura ni kamatayan.
Idinidilig ang mga nalasog na pangarap
sa nagbabagang buhangin.
Sumasabay sa awit ng
makapangyarihang nasyon laban sa
pundamentalista.

Tumurumpeta ang mga putok
mula sa kanyon at riple.
Pinapurihan ang mga inulila
ng binalot na mga bituin.
Nanumpa ang mga naputol
na panaginip
sa ika-4 ng Hulyo.

Emanzky88
5 Hulyo 2011
5:00 n.u

(c)2011 Kwentulang Marino
*imahe mula sa google

(sa ika-150 taong kapanganakan)

Hanggang ngayun ba nama’y
lukob pa rin
aninong dayo

napagagamit
pa rin sa iskrip
ng mga damuho.
Kunwa’y kampi sa atin
laban sa mga Tsino.
Katotohanang nais sadkaan
pagpapalakas ng mga Intsik
sa pulitika at kabuhayan.
Baka nga naman
sila ay masapawan.

Walang kadaladala sa laro
ni Aguinaldo
na ginago lang
ng mga Amerikano.

Kung sakaling
ako
ang naging pangulo

ipagkakait na bigyang
kapangyarihan
mga kaibigan
kalaro sa pistola
at iskrima.

Sige lang
punahin ang
mainiting ulo
ni Luna.

Ipamamahagi
mga lupain
yaman ng angkan.

Pipiliing
sumakay sa ordinaryong karitela
kesa sa Porsche at Lexus
na turing ay marangyang kalesa.

Hayaan
lang si Leonor
Nelly at Josephine
kabilang ‘sang dosenang
romansa. Paparazzi ay
magpista.

Hanggang ngayun ba nama’y
lukob pa rin
anino ni Damaso

usapin sa RH Bill
LGBT
at diborsyo
imoral ang
sabi ng mga santo.

Hanggang ngayun ba nama’y
ganito pa rin
bayan ko

mas kilala pa sina Taylor Swift
Justin Bieber
at Miley Cyrus
kesa sa aking
pagkatao.

Ed Nelson R. Labao
19 Hunyo 2011

(c)2011 Kwentulang Marino


Aalat ang tubig
sa ilog
ng Canalate.

Mga dating
kasama
ay agos
na
tatamis.

Ed Nelson R. Labao
9 Abril 2011
10:55 n.g

(c) 2011 Kwentulang Marino

***
imahe mula kay Cathy Jose

Nagmartsa’ t nagkapit-bisig

umusal ng dalangin at

umawit

nilagyan ng bulaklak ang

nguso

ng kamatayan

kumain ang kawal

ng dilim

nilamay ang

gabi

sa lansangan

bayan ay

nagbunyi

umalis na ang

hari

lumuha

lumundag at

nagalak

nag-awitan may

yakapan

at sa bandang

huli

tinawag nila itong

rebolusyon!

Emanzky88
25 Pebrero 1992

© 2011 Kwentulang Marino
*imahe mula sa google

Umaagos ang galit mula sa Ilog Nile. Tumagos sa siyudad
ng Alexandria, Suez at Cairo. Mga sigaw ay hindi
maampat sa dating bibig na may busal. Katawang iginapos ng retaso
tila ba binalsamo ngayon ay bumubulwak ang poot
tila ba nagdideliryo. Sa Tahrir Square
ay mga nagtipon at sabay-sabay na yumukod kay Allah.
Umuusal ng tatlong dekadang inhustisya.

Hosni Mubarak! Dinaig mo pa ang mga antigong reliko
Hosni Mubarak! Dinaig mo pa ang katropang si Marcos
Hosni Mubarak! Tuta ng mga kapitalistang Amerikano
Hosni Mubarak! Napagod na sa labas-masok sa inyong canal
barko naming pangalakal.
Ikaw pa rin ang may kontrol ng Ehipto.

Huwag gayahin si Ben Ali
ng Tunisia. Mga tuta pa rin
ang ipinuwesto sa mga bakanteng silya.
Huwag ipag-andutan sina Suleiman at Shafiq
Iisa lang ang amoy at kulay. Sa kumpas ni
Uncle Sam ay numero unong sunud-sunuran.

Mapayapang lisanin ang sentro. Tangkasin ang mga alipures
sampu ng pamilya. Hihintayin pa bang itusok sa mga tulis
ng Giza? Magtago na
sa pundiya ni Clinton at Obama.

Emanzky88
31 Enero 2011

© 2011 Kwentulang Marino

Tinisod ang siyento beynte pesos na mapulang rosas na alay. Hanap
ang mamahaling bulaklak na may tukod. Doo’y nakasulat
mga mararangal na personahe’t samahang naghandog. Maingay
na bandang malapiyesta ang tugtog. Dagsang-tao
na hinakot ng trak, dyip at ambulansya. Sa gloryeta’t
liwasan ay hindi magkasya. Magiting
na mga kabalyerong may palong sa ulo. Pumapagaspas
ang kapa’t kumikinang na espada. Nabundat
ang mga nagsidalo sa pagkaing naka-istayro. Hindi magkamayaw
sa kaway at talumpati ang mga kakandidato.

Niliglig ng kabayo ang kanyang tulirong ulo. Nakaraang taon
pala ang pagdiriwang na hanap nito. Ginamit
lang ang kaarawan ng kanyang amo.

Ngumisi.
Ngumisi nang ngumisi.
Ngumisi.
Ngumisi nang ngumisi.
Ngumisi.
Ngumisi nang ngumisi.
Ngumising-aso ang
kabayo
ni Gat Andres Bonifacio

Emanzky88
30 Nobyembre 2010

© 2010 Kwentulang Marino

***
Ugnayan ang mga tulang ito- Pagkaawa Kay Bonifacio (2007) Nang Ngumisi Ang Kabayo ni Bonifacio (2009)
**
imahe mula sa flickr

“USAID can assist US COIN efforts by fostering economic growth, promoting human health, providing humanitarian assistance and enhancing democracy in developing countries. USAID has extensive experience in developing and implementing programs
with national governments and has field offices in 100 developing countries, working in close partnership with private voluntary organization, indigenous groups, universities, American businesses….”

– From Bureau of Political-Military Affairs, US Department of State, US Government Counterinsurgency Guide
(Washington, DC: Bureau of Political-Military Affairs, US Department of State, 2009)

May dapat bang ipangamba sa aming pagbisita?
Hindi kami dumayo para lang manginain ng
caviar sa Le Cirque. Ngumasab
nang biyas ng baka sa Bobby Van’s Steakhouse. Sangrekwang
engkargado’y sa pinas ay iniwan. Piniling
humimpil sa Hotel Sofitel. Pagmamalaking ibinasura
ang Waldorf Astoria.

Ipamumukha
natin sa buong mundo. Pantay lang sa trato
ang turing sa atin ng mga namumunong Amerikano. $434 milyon
ay hindi isang sensilyo na tila limos
sa isang ngumangawang musmos. Tumataginting na doblekarang bitag,
Millenium Challenge Corporation (MCC) = US counterinsurgency (COIN)
dito nga ba’y naka-angkla? O isang lagaring hapon
sa naghihingalo nilang ekonomiya? Titiyaking iuuwing
pasalubong ay mga mugmog na tinapay. Sa dahop
na pinoy ay isang tagumpay. Ipagyayabang
na tayo pa rin ang paboritong numbra na
mamahala sa ASEAN. Manunumpang hindi
pagagayuma sa alok at lasa ng mooncake
mula sa umaalsang Tsina.

Ipinangangalandaka
kong sa inyo’y ibalita,
dugo man akong asendero. Kasike sa turing.
Ginampanan ko lang, mula sa tradisyon ni Aguinaldo. Humimod
sa tumbong ni Obama’t mga lider
Amerikano.

Emanzky88
21 Setyembre 2010

© 2010 Kwentulang Marino
***
imahe mula sa google